تعریف موزه

ریشه واژه موزه از لغت یونانی موزین Mousein به معنای مقر زندگی و موز Mouse الهه هنر و صنایع در اساطیر یونان اقتباس شده است.
این واژه در زبان انگلیسی میوزیم Museum ، در زبان فرانسه موزه Musee تلفظ می شود.
در حدود دهه 1290 هـ.ق تلفظ فرانسه موزه به زبان فارسی راه یافت. پیشینه آن به سفرهای ناصرالدین شاه قاجار به اروپا و دیدن موزه های آن دیار و تصمیم او به ایجاد مشابه آن در ارگ سلطنتی تهران باز می گردد.

 تعریف موزه . . .
براساس نظر شورای بین المللی موزه ها (ایکوم) Of Museum International Council وابسته به سازمان فرهنگی، علمی و تربیتی سازمان ملل متحد (یونسکو) در بند 3 و4 اساسنامه آن جامع ترین تعریف موزه چنین است:
موزه مؤسسه ای است دائمی و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان گشوده است و در خدمت جامعه و برای پیشرفت آن فعالیت می کند.

 هدف موزه ها :
- تحقیق در آثار و شواهد برجای مانده از گذشته انسان و محیط زیست او
- گردآوری و حفظ آثار
- بهره برداری معنوی از آثار
- ایجاد ارتباط بین این آثار به ویژه به نمایش گذاردن آنها به منظور بررسی و بهره وری معنوی از آنها

علاوه بر این ایکوم موارد مشروحه زیر را نیز مشمول تعریف یاد شده تشخیص می دهد :
- مؤسسات حفظ و نگهداری و تالارهای نمایشی که پیوسته بوسیله کتابخانه ها و مراکز بایگانی، نگهداری و تأمین می شوند.
- اماکن و آثار باستانی ـ تاریخی ، طبیعی و مردم شناسی که به علت فعالیت در زمینه های گردآوری ، حفظ ، نگهداری و نمایش آثار باستانی دارای اهمیت هستند.
- مؤسساتی از قبیل باغ های حیوان شناسی، گیاه شناسی، نمایشگاه جانوران خشکی و موجودات آبزی و... که نمایشگر تاریخ موجودات زنده هستند.
- ذخایر طبیعی
- مراکز علمی و نمایشگاه های فضایی

ایکوم :
شورای بین المللی موزه ها ( ICOM ) ارگانی غیر دولتی وابسته به سازمان ملل متحد (یونسکو) است که به منظور موزه شناسی و سایر نظام های مربوط به مدیریت و عملکرد موزه در سال 1964 میلادی تأسیس شده است.
ایکوم حدود 21000 عضو از 140 کشور جهان دارد. اعضای آن در کمیته های ملی ،بین المللی و سازمان های وابسته و منطقه ای فعالیت می کنند و توسط دبیرخانه آن یاری می شوند. دبیرخانه در محل مجمع عمومی است که با تأیید یونسکو، تصمیم گیری می کند.

اهداف و قدرت های ایکوم :
- تشویق و حمایت از تأسیس، توسعه و مدیرت حرفه ای انواع موز ها
- پیشرفت دانش و درک طبیعت، وظایف و نقش موزه ها در خدمت به جامعه و توسعه آن
- برقراری همکاری و مساعدت دوجانبه بین موزه ها و کارکنان حرفه ای موزه های کشورهای مختلف
- بیان، حمایت و پیشبرد انواع منافع کارکنان حرفه ای موزه
- پیشبرد و انتشار دانش موزه شناسی و سایر روش های مدیریت و عملیات موزه

اهداف موزه :
- شناخت دست ساخته های یک ملت یا یک تمدن
- پژوهش و تحقیق در شناسایی اشیاء برای تعیین قدمت ، ویژگی و مناسبت های تاریخی آنها
- شناخت شیوه های هنری هر قوم یا ملت و مقایسه آنها با سایر اشیای کشورها و تمدن های دیگر و - نتیجه گیری از آنها
- بررسی و پژوهش در نحوه ی زندگی اقوام مختلف از گذشته های دور تا یک صد سال پیش
- انتقال دانش و هویت هنر و تمدن یک جامعه به ویژه دانش آموزان ، دانشجویان و دانش پژوهان
- حفاظت و پاسداری از ارزش های میراث فرهنگی به جای مانده از گذشتگان
- نمایش اشیاء برای عبرت آموزی از تاریخ